Μιά από τις πρόσφατες συνεντεύξεις του Γιάννη Αγγελάκα, ενός ανθρώπου που εκτιμώ και χαίρομαι για όσα μας έχει δώσει και συνεχίζει να μας δίνει. *Αναδημοσίευση από την εφημερίδα ''Το Ποντίκι'' (Ποντίκι Art).* Συνέντευξη στον Δημήτρη Κανελλόπουλο φωτ. Ορφέας Εμιρζάς
Μεγαλώνοντας κάποιος αποστασιοποιείται από τα πράγματα;
Γ.Α.: Εγώ πάντως όσο περνούν τα χρόνια ενδιαφέρομαι όλο και περισσότερο, όχι μόνο για τη μουσική αλλά για οτιδήποτε επικρατεί γύρω μας. Με πιο αυστηρούς αισθητικούς και ιδεολογικούς όρους. Και διακρίνω πλέον καθαρά την παρακμή.
Απογοητεύεσαι;
Γ.Α.: Συμπυκνώνομαι θα έλεγα. Και δυναμώνω, δραστηριοποιούμαι περισσότερο. Στέκομαι επικριτικά απέναντι σε όσα με ενοχλούν, αλλά δεν μου βγαίνει σε οργή και απογοήτευση, παρά μόνο σε έργο και πράξη. Σε όλους τους τομείς, από τη δουλειά μου μέχρι τις παρέες μου.
Μπαίνεις έτσι σε μία πιο ανθρώπινη διάσταση.
Γ.Α.: Σωστά. Και ταυτόχρονα μπαίνεις και στον παραλογισμό. Βιώνεις περισσότερο τις καταστάσεις. Αλλά πια αντιδράς διαφορετικά. Όχι με βία και μολότοφ. Όχι πως δεν θα το κάνεις, αν χρειαστεί βέβαια. Δεν είμαι υπέρ της βίας, μερικές φορές όμως τη θεωρώ αναπόφευκτη. Καταλαβαίνω απόλυτα κάποια παιδιά που σπάζουν μια τράπεζα.
Είναι πολλά τα παιδιά πλέον που αντιδρούν με μολότοφ.
Γ.Α.: Παλιότερα νομίζω έβραζε περισσότερο ο τόπος. Τώρα τα παιδιά κάνουν καταλήψεις για να εκτονωθούν από την πίεση που τρώνε. Όλα γίνονται πιο γραφικά. Δεν υπάρχουν οράματα, δεν πέφτουν καινούργιες ιδέες στην πιάτσα. Αυτό που θα σε επιβάλει είναι η αυθεντικότητά σου κι αν έχεις κάτι καινούργιο να πεις. Αν δεν βρεις τη ρίζα του κακού, γιατί ας πούμε οι άνθρωποι έχουν γίνει τόσο νωθροί σήμερα, πώς θα το αντιμετωπίσεις; Ειδικά τώρα που έχουν πέσει οι μάσκες κι η εξουσία είναι πιο αλαζονική γίνεται φανερό το πού και πώς παίζεται το παιχνίδι. Από τη μία η πολιτική αλητεία και από την άλλη η ευνουχισμένη πλειονότητα του πληθυσμού. Νομίζει ότι ζει αλλά δεν ζει. Ας βγει κάποιος να προτείνει κάτι τελοσπάντων.
Τα κόμματα δεν προτείνουν τίποτα;
Γ.Α.: Ποιος πιστεύει τώρα σε αυτά!
Ούτε η Αριστερά;
Γ.Α.: Ποια Αριστερά; Το ΚΚΕ με την ξύλινη λογική κι αισθητική, που αναμασά διαρκώς κάτι που θεωρεί αριστερό; Στον Αλέξη Τσίπρα βέβαια δίνουμε κάποιο χρόνο, είναι πιτσιρικάς ακόμα και κάτι φαίνεται να γίνεται. Όχι πως δεν παραμένω επιφυλακτικός. Έχω δει άλλωστε πολλές ψεύτικες επαναστάσεις στο παρελθόν. Ο Ανδρέας Παπανδρέου μας υποσχέθηκε ένα σωρό και μας έθαψε μετά. Δεν είμαι αρνητικός με τον Συνασπισμό, αλλά περιμένω να δω πώς θα διαχειριστεί όλη αυτή τη δύναμη που συγκεντρώνει. Είμαι πάντως απαισιόδοξος κατά πόσο μπορούν μέσα στη Βουλή να γίνουν πράγματα.
Ο Γιώργος Παπανδρέου πάντως θέλει να δείχνει πιο σύγχρονος.
Γ.Α.: Καλά τώρα. Κωμικοτραγικός.
Ενημερώνεσαι;
Γ.Α.: Όχι και πολύ, είναι η αλήθεια. Βασικά ακούω ραδιόφωνο. Δεν είναι πολύ καλό, αλλά υπάρχουν ευτυχώς κάποιες ενδιαφέρουσες εκπομπές, όπως στον Σκάι η «Ελληνοφρένεια».
Το μουσικό ραδιόφωνο;
Γ.Α.: Δικά μου τραγούδια πάντως δεν μεταδίδονταν ούτε την εποχή που μεσουρανούσαν οι Τρύπες. Εξαιρέσεις, σκόρπια κομμάτια μόνο, σε ένα-δύο ραδιόφωνα. Τώρα τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Τα playlist και τα υπόλοιπα δεν αφήνουν να ξεπηδήσει το καινούργιο. Όλες οι πόρτες είναι κλειστές. Ζούμε σε μια χώρα που τα ΜΜΕ επιβάλλουν τον δικό τους πολιτισμό και δεν αφήνουν να επιβιώσει το καινούργιο. Δεν έχω βρει κάτι που να μου αρέσει στην ελληνική μουσική το τελευταίο διάστημα.
Η Μόνικα που ξεσήκωσε τόσο ντόρο, σου άρεσε;
Γ.Α.: Τίποτε το σπουδαίο.
Οι Τρύπες θα είχαν λόγο ύπαρξης σήμερα;Γ.Α.: Θα φαινόμουνα γελοίος αν έκανα ξανά τις Τρύπες. Όχι πως δεν μου αρέσουν, ακούω συχνά τα τραγούδια τους. Αλλά θα έμοιαζε παράταιρο να επανασυνδεθούν. Τότε που ήταν η ώρα τους εμείς ήμασταν εκεί, παρόντες, και αυτό είναι το ωραίο. Χαίρομαι που έζησα την ιστορία, αλλά τώρα προχωράω μπροστά. Δοκιμάζω από εδώ, γοητεύομαι από κει και δεν το κάνω καθόλου κέφι να ξαναγυρίσω στα παλιά. Μόνο για οικονομικούς λόγους θα είχε νόημα η επανίδρυση, αλλά δεν είμαι τέτοιος τύπος. Τα περισσότερα reunion γίνονται για τα χρήματα και όχι για τον ρομαντισμό ή το συναίσθημα.
Μετάνιωσες για κάτι που έκανες τότε;
Γ.Α.: Όχι. Ό,τι έπρεπε να γίνει έγινε στην εποχή του. Χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια πως ήταν απαραιτήτως και καλό. Δεν έχω απωθημένα. Δεν βάδισα ποτέ με σχέδιο. Ακόμα κι αν κάτι δεν πήγε καλά, ξέρω πως οι προθέσεις μου ήταν καθαρές. Έχει δημιουργηθεί ένα πάρε-δώσε με ένα ακροατήριο που έχει υγιείς προδιαγραφές.
Ακόμα και όταν οι Τρύπες είχαν τεράστιο κοινό;
Γ.Α.: Εντάξει, κάποιοι άκουγαν και Σφακιανάκη από δίπλα. Κοίταξε, δουλειά μου είναι να παρουσιάσω τα πράγματα που έφτιαξα. Από εκεί και πέρα είναι δικαίωμα του καθενός να τα κάνει ό,τι θέλει.
Τι ετοιμάζεις τώρα;
Γ.Α.: Έναν καινούργιο δίσκο με τους Επισκέπτες, αλλά και μία παραγωγή με πειραγμένα κρητικά τραγούδια σε συνεργασία με τον Ψαρογιώργη. Επίσης, φτιάχνω το σάουντρακ για την καινούργια ταινία του Παντελή Βούλγαρη.
Φουλ στη δουλειά δηλαδή;
Γ.Α.: Είμαι πολύ πιο ενεργός πλέον. Μετά τις Τρύπες δούλεψα σκληρά και μεθοδικά. Φτιάξαμε και τη δική μας εταιρεία, την All Together Now (www.alltogethernow.gr), που θέλει καθημερινή ενέργεια, ιδέες, προτάσεις. Με τις Τρύπες την κοπάναγα λίγο από τα πράγματα, τώρα είμαι συνεχώς εδώ. Μου αρέσει να είμαι παρών. Μου αρέσει η αυτονομία που έχω τώρα, αν και πάντοτε είχα. Και με τις Τρύπες ήμασταν ελεύθεροι. Το παλέψαμε από την πρώτη στιγμή.
Έχω την αίσθηση ότι πέρασε αυτό και στον κόσμο. Την προηγούμενη Κυριακή στο γήπεδο, στην ΑΕΚ, διάβασα ένα πανό που έλεγε «Σιγά μην κλάψω, σιγά μη φοβηθώ».
Γ.Α.: Καλά, αυτό έγινε παντού σύνθημα. Ειδικά από τότε που το είπε ο Τσίπρας.
Πώς ένιωσες όταν το άκουσες;
Γ.Α.: Πλάκα είχε.
Ήταν στημένο λες;
Γ.Α.: Όχι, δεν νομίζω. Θα του βγήκε εκείνη τη στιγμή, υποθέτω. Το ωραίο ήταν μετά που ο Συνασπισμός μας ζήτησε να πάμε να παίξουμε στα φεστιβάλ του. Θα ήταν πολύ γελοίο να το κάναμε, από τη στιγμή που ο Τσίπρας αλλά και ο Αλαβάνος στη Βουλή έχουν χρησιμοποιήσει στίχους μας. Ίσως αν δεν είχε γίνει αυτός ο θόρυβος να συμμετείχαμε σε κάποιο από τα φεστιβάλ του. Ούτως ή άλλως θα ήταν το μόνο κόμμα σε εκδηλώσεις του οποίου θα πηγαίναμε.
Πάντως είναι θετικό που κάποιοι πολιτικοί αναφέρθηκαν στα τραγούδια σας.
Γ.Α.: Δεν με ενδιαφέρει. Από τη στιγμή που κάνεις ένα τραγούδι ο καθένας μπορεί να το χρησιμοποιήσει όπως θέλει.
Ενώ ο καλλιτέχνης;
Γ.Α.: Εδώ είναι η ουσία. Πού βρίσκεται ο καλλιτέχνης. Προσωπικά μετράω πάντα τις συνθήκες. Δεν θα πήγαινα, για παράδειγμα, ποτέ να παίξω στην Κίνα, λόγω του καθεστώτος, ακόμα κι αν μου έδιναν πολλά χρήματα. Ούτε σε Ολυμπιακούς Αγώνες, αυτά τα γελοία και αρωστημένα σόου. Μια μπίζνα είναι. Ο καλλιτέχνης είναι το επίκεντρο. Γι’ αυτό και δεν με ενδιαφέρει τι δρόμους θα ακολουθήσει μετά ένα τραγούδι μου. Ας ακουστεί οπουδήποτε. Κι ας το κάνουν ό,τι θέλουν.
Δεν σε πείραξε όταν η «Espresso» πήρε εκείνο το τραγούδι σου που μίλαγες για τη θρησκεία και το έκανε πρωτοσέλιδο συνδέοντάς το με τον Χριστόδουλο;
Γ.Α.: Μόνο γέλιο μου έφερε. Τέτοιες στιγμές διακρίνεις και τη γελοιότητα των ανθρώπων της τηλεόρασης. Τη συγκεκριμένη ημέρα με πήραν τηλέφωνο από το γραφείο του Νίκου Χατζηνικολάου και μου είπαν ότι «ο κ. Χατζηνικολάου θέλει να βγείτε στον αέρα και να μιλήσετε για τον καινούργιο δίσκο». Αυτό που σκόπευαν ουσιαστικά ήταν να με βάλουν απέναντι σε μερικούς παπάδες.
Να υποθέσω ότι δεν παρακολουθείς και πολύ τηλεόραση;
Γ.Α.: Η τηλεόραση είναι η ρίζα της ανοησίας που μας βαράει τα τελευταία χρόνια.
Κι έχει εισχωρήσει παντού. Ακόμα κι αυτό που έγινε στην Επίδαυρο με τον Βασίλιεφ, με τις αποδοκιμασίες, μου φάνηκε πολύ στημένο. Δεν νομίζω ότι ήταν και τόσο αυθόρμητο. Κάποιοι από τον ΛΑ.ΟΣ. ήταν και ο Λυκουρέζος.
Γίνονταν και παλιά όμως αυτά.
Γ.Α.: Επαναλαμβάνω, άλλες εποχές τότε. Ο κόσμος έβραζε. Η μουσική αποτελούσε πολιτική έκφραση. Το ρεμπέτικο ήταν πολιτικό τραγούδι. Εμένα με ενοχλούσε το δήθεν πολιτικό τραγούδι, η στρατευμένη μουσική, που τη φάγαμε στη μάπα ως έφηβοι στη μεταπολίτευση. Όλα είναι πολιτική στο τραγούδι. Ακόμη και το σκυλάδικο. Και η φτήνια. Ένα κακόγουστο κομμάτι, λόγου χάρη, δείχνει μια ροπή, ζωγραφίζει κάποια ακροατήρια. Παίρνει θέση στην ουσία. Είναι τυχαίο που τα ΜΜΕ τα τελευταία δέκα χρόνια το έχουν γυρίσει στο ελαφρό και το λαϊκό τραγούδι; Πολιτική στάση είναι, άποψη. Και μία επιβολή βέβαια καταστροφής του γούστου. Άλλαξαν τα πράγματα.
Φοβάσαι μήπως μεγαλώνοντας αλλάξεις κι εσύ;
Γ.Α.: Τι εννοείς; Να γίνω χάλια σαν τον Σαββόπουλο, ας πούμε; Κοντεύω πια πενήντα, είμαι σαράντα οχτώ χρονών ήδη, λίγο δύσκολο να συμβεί αυτό τώρα. Ποτέ δεν λες ποτέ βέβαια, αλλά αν νιώσω ότι δεν εξελίσσομαι όχι μόνο ως καλλιτέχνης αλλά και σαν οντότητα, θα πέσω σε κατάθλιψη, μπορεί και να αυτοκτονήσω.
Αυτοί οι άνθρωποι, όπως ο Σαββόπουλος που λες, δεν το νιώθουν άραγε;
Γ.Α.: Δεν ξέρω, και για πολλούς λόγους δεν θα ήθελα ούτε να τους γνωρίσω για να μου το πουν.
Είχες πει πολύ παλιότερα ότι ο Σαββόπουλος είναι ένας από τους ήρωές σου;
Γ.Α.: Και συνεχίζω να το λέω. Ο Σαββόπουλος μέχρι το ’78 είχε κάνει πολύ καλό σε όλους μας. Πρόσφερε πολλά πράγματα. Αλλά μετά τον χάσαμε. Τώρα πια δεν τον αντέχω.
Μήπως όλοι αυτοί μεγαλώνουν και νιώθουν την ανάγκη να βγουν περισσότερο προς τα έξω;
Ανασφάλεια της ηλικίας, ίσως;Γ.Α.: Ο Χατζιδάκις έφυγε περήφανος και χωρίς να γλείψει κανέναν. Οι παλιοί ρεμπέτες πέθαναν στην ψάθα. Δεν είναι ανασφάλεια, αλλά αρρώστια. Τι ανάγκη έχει ο Μίκης Θεοδωράκης να τρέφει τόσο πολύ το εγώ του; Πιστεύω ότι αν την πάτησαν κάπου όλοι
αυτοί, είναι που πίστεψαν ότι όσα έχουν κάνει τα κατάφερε το εγώ τους. Εκεί έχασαν το παιχνίδι.
Γιατί;
Γ.Α.: Γιατί είναι άλλες εντάσεις σε μία ύπαρξη που οδηγούν στην έμπνευση. Αντιθέτως, το εγώ είναι εναντίον της έμπνευσης. Ναρκισσεύτηκαν και παραμυθιάστηκαν πως υπεύθυνο για εκείνα τα υπέροχα τραγούδια τους ήταν αποκλειστικά το εγώ τους. Και πίστεψαν πως όλοι μετά είναι υποχρεωμένοι να το τρέφουν με δόξα και χρήμα. Εκεί λοιπόν σταμάτησαν και να γράφουν κι έκτοτε δεν ακούσαμε τίποτε το ωραίο από αυτούς.
Καταλαβαίνει ένας καλλιτέχνης ότι δεν βγάζει πλέον καλά τραγούδια;
Γ.Α.: Νομίζω πως το καταλαβαίνει. Ό,τι πράττει ο Σαββόπουλος από το ’78 και μετά απλώς δικαιολογεί την απουσία του από τη μουσική. Το ζητούμενο είναι να έχεις μια επαφή με το πνεύμα και την έμπνευση. Όλοι αυτοί καταστράφηκαν από το υπερεγώ τους. Άνθρωποι που πρόσφεραν έργο μεγάλο και διαχρονικό βρέθηκαν να περιφέρονται με υπουργούς Αμύνης, τυλιγμένοι με την ελληνική σημαία γύρω τους.
Πότε καταλαβαίνουμε ότι ξεπουλήθηκε ένας καλλιτέχνης;
Γ.Α.: Γίνεται ολοφάνερο από τη δημιουργικότητά του, που αποτελεί μια αντανάκλαση του μέσα του και της εξέλιξής του. Τι τραγούδια να έγραφε μετά από όλον αυτόν τον ξεπεσμό ο Σαββόπουλος;
Ο κακός δίσκος δηλαδή είναι ξεπούλημα;Γ.Α.: Όχι, βέβαια. Αλλά αν εγώ φέτος έκανα τις δεκαπέντε συναυλίες που μου πρότεινε ο Συνασπισμός μόνο και μόνο για τα χρήματα θα ήταν ένα είδος ξεπουλήματος. Το κακό είναι όταν με τις πράξεις σου έρχεσαι κόντρα στο έργο και τη σκέψη σου.
Τι σημαίνει ήθος στη μουσική;
Γ.Α.: Το να βρίσκεσαι σε αυτήν από αγάπη και όχι να τη χρησιμοποιήσεις για να κάνεις οτιδήποτε άλλο. Αυτό που με ανησυχεί είναι ότι οι πιτσιρικάδες πια, αυτοί που λανσάρονται κατά καιρούς, δεν έχουν πολλά πάρε-δώσε με τη μουσική. Χρειαζόμαστε πιστούς, καλλιτέχνες που θα δοθούν στους ήχους τους. Για πολλούς η μουσική έχει γίνει δημόσιες σχέσεις. Ο Νταλάρας το ξεκίνησε.
Ο Νταλάρας κάνει δημόσιες σχέσεις παρά μουσική;
Γ.Α.: Όχι μόνον αυτός. Κι άλλοι. Βρίσκονται διαρκώς στο προσκήνιο, συναναστρέφονται με πολιτικούς, κάνουν μεθοδευμένες κινήσεις και καριέρα.
Μπορεί ο Νταλάρας να μην αγαπάει τη μουσική; Απ’ όσο ξέρω, έχει φτιάξει στούντιο στο σπίτι του και χώνεται εκεί μέσα από το πρωί έως το βράδυ.
Γ.Α.: Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι από το πρωί μέχρι το βράδυ στις τηλεοράσεις, στα έντυπα, στα ραδιόφωνα. Ποια είναι η σχέση τους με τη μουσική; Μπορείτε να το κρίνετε και από το αποτέλεσμα. Το λαϊκό τραγούδι έχει νερώσει αρκετά, έχει χάσει τον πυρήνα του. Έπεσε σε μία αυταρέσκεια και μία ενορχηστρωτική ελαφράδα που προσπαθεί να τους μαζέψει όλους. Δεν ξεκινάς να κάνεις μουσική για να γοητεύσεις τους πάντες. Πολύ ελαφριά ως στάση. Ακόμα κι αν ο Νταλάρας νομίζει πως αγαπά τη μουσική, αισθητικά της έχει κάνει πολύ μεγάλη ζημιά.
Πολύ άγριο αυτό που λες.
Γ.Α.: Μπορεί να είναι, αλλά και τα πράγματα άγρια είναι. Δεν ακούμε μουσική πια, βλέπουμε μόνο φάτσες. Έχουν καβαλήσει το καλάμι και πορεύονται.
Κάποιοι από αυτούς μπήκαν και στην πολιτική.
Γ.Α.: Όταν φτάνει ο μουσικός να φλερτάρει με την εξουσία, που είναι δεδομένο ότι είναι σάπια, κάτι δεν πάει καλά πια. Έκανε τίποτα σημαντικό ο Θάνος Μικρούτσικος ως υπουργός Πολιτισμού; Αν είχαμε θετικά παραδείγματα δεν θα ήμασταν τόσο λάβροι εναντίον τους.
Άλλωστε και στη Βραζιλία παραιτήθηκε ο Ζιλμπέρτο Ζιλ από το Υπουργείο.
Γ.Α.: Είναι αναλόγως και του ύφους της εξουσίας. Εγώ θα ντρεπόμουν να πάρω χρήματα από το Υπουργείο Πολιτισμού. Καταφέρνω και συντηρώ μια ορχήστρα δεκαπέντε ατόμων χωρίς να έχω πάρει το παραμικρό ως επιχορήγηση. Ένα παράδοξο, για τη χώρα μας, φαινόμενο. Ακόμα κι αν μου πρότειναν χρήματα θα αρνιόμουν, γιατί το Υπουργείο Πολιτισμού είναι ένα βρώμικο υπουργείο. Σε κάποια άλλη χώρα πιθανότατα και να δεχόμουν κάποια χρήματα, αλλά στην Ελλάδα ή στέκεσαι μόνος στα πόδια σου ή παραιτείσαι. Αν λάμβανα κρατικό χρήμα θα ντρεπόμουν ακόμα και να κοιταχτώ στον καθρέφτη. Αν μπορέσω να κρατήσω το όραμα ζωντανό σε μία τόσο βρώμικη χώρα όπως η Ελλάδα, έχει καλώς· αν όχι, εντάξει, δεν πειράζει.
Στο εξωτερικό βοηθούν τους νέους καλλιτέχνες.
Γ.Α.: Το ακριβώς αντίθετο με ό,τι συμβαίνει εδώ. Όποτε χρειάζεται στην Ελλάδα να δείξουμε κάποια πρόσωπά μας προς τα έξω, είναι πάντα οι «δικοί μας» άνθρωποι. Εξ ου και ζούμε σε μία χώρα που δεν προσφέρει τίποτε στον παγκόσμιο πολιτισμό. Ποιος είναι ο πολιτισμός μας το τελευταίο διάστημα; Τι καινούργιο έβγαλε αυτή η χώρα; Τι στήριξε; Τίποτα. Τέλμα.
Γι’ αυτό και συνεργάζεσαι με ανθρώπους όπως ο Ψαραντώνης;
Γ.Α.: Ο Ψαραντώνης ζει μέσα στη μουσική. Είναι ένας μύστης, ένας σαμάνος που γράφει τραγούδια με απόλυτη προσήλωση, χωρίς να τον ενδιαφέρει τίποτε άλλο. Κατά τη γνώμη μου είναι ο μεγαλύτερος έλληνας καλλιτέχνης, είναι το πνεύμα της μουσικής σε έναν άνθρωπο.
Αποστασιοποιημένος, βέβαια. Κάποιοι μάλιστα θα πουν ότι μοιάζει μάταιο κάτι τέτοιο. Από τη στιγμή, εννοώ, που παραμένει περιορισμένο σε πιο στενό κύκλο.
Γ.Α.: Δηλαδή τι έχει νόημα; Η αυταρέσκεια; Ή να κάνεις πράγματα που αρέσουν στους άλλους, παίζοντας έτσι το παιχνίδι του mainstream; Αν δεν υπήρχαν άνθρωποι να πηγαίνουν κόντρα σε αυτή τη ματαιοδοξία δεν θα προχωρούσε τίποτε. Είναι αυτοί που συντηρούν την ενέργεια στα ακροατήρια και δίνουν τη δυνατότητα σε όσους κοιμούνται να δουν κάτι παραπάνω.
Πηγαινοέρχεσαι συνεχώς στην Κρήτη. Νιώθεις την ανάγκη να δραπετεύεις από τη Θεσσαλονίκη του σήμερα μήπως;
Γ.Α.: Αποτελεί πρόβλημα της Θεσσαλονίκης που οι κεφαλές της είναι ο Ψωμιάδης,
ο Άνθιμος, ο Παπαγεωργόπουλος. Πρέπει να είναι μια από τις πιο συντηρητικές και σκοταδιστικές πόλεις της Ευρώπης. Χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει πως δεν υπάρχει αξιόλογος κόσμος στην πόλη. Η ατμόσφαιρα όμως που ξεκινάει από τους ανθρώπους
που βρίσκονται σε θέσεις-κλειδιά έχει να κάνει με θρησκοληψίες και πατριδοκαπηλίες. Ο Ψωμιάδης, ας πούμε, είναι μια γελοία περσόνα.
Αγωνίζονται όμως για τη Μακεδονία…
Γ.Α.: Ναι, όπως τότε, πριν από χρόνια, που γίνονταν επί Κοσμόπουλου χιτλερικού τύπου διαδηλώσεις με συνθήματα του τύπου «Η Μακεδονία είναι ελληνική». Τότε που οι Σκοπιανοί ήταν έτοιμοι να δεχτούν τον όρο Σλαβομακεδονία κι εμείς δεν θέλαμε. Κάτι που τώρα παρακαλάμε. Λάθη πολιτικών, χωρίς κανένας τους να αναλαμβάνει το κόστος.
Δεν σε ενδιαφέρει το όνομα της FΥΡΟΜ;
Γ.Α.: Δεν με νοιάζει καθόλου αν θα λέγεται Βόρεια Μακεδονία ή Σλαβομακεδονία. Θυμάμαι χάρτες στο Δημοτικό, όταν υπήρχε η Γιουγκοσλαβία ακόμα, που μετά τα σύνορα έγραφε Μακεδονία. Η μητέρα μου πήγαινε διακοπές στα Σκόπια κι έλεγε: «Πάμε στη Μακεδονία». Κατανοώ λοιπόν τον κόσμο εκεί που υποστηρίζει ότι πάντα Μακεδονία τους έλεγαν και κανένας δεν είχε πρόβλημα. Θα ήταν παράλογο να τους δίναμε τώρα ένα όνομα που να μην περιέχει τον όρο.
18.9.2008
