(αναδημοσίευση του Newsletter της εκπομπής)
12ος χρόνος παρουσίας του Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα
ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΤΟΥ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ
ΠΕΜΠΤΗ 18 Οκτωβρίου, στις 22:00, στην ΕΤ1
ΒΟΛΙΒΙΑ : Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ
Το ημερολόγιο που έγραφε ο Τσε στην Βολιβία σταματάει στις 8 Οκτωβρίου 1967, την ημέρα της σύλληψης του. Στις 9 Οκτωβρίου του 1967 ο λοχαγός Μάριο Τεράν διατάσσεται να εκτελέσει τον Τσε Γκεβάρα στο χωριό Ιγκέρα της Βολιβίας. Η στρατιωτική βολιβιανή κυβέρνηση θέλει να εξαφανίσει τους σπόρους που ο διάσημος επαναστάτης είχε σπείρει στη χώρα. Το αποτέλεσμα ήταν ακριβώς το αντίθετο. Τις επόμενες μέρες χιλιάδες Βολιβιανοί συγκεντρώθηκαν στο χώρο που φυλασσόταν το πτώμα του Τσε για να δουν τον άνθρωπο που πήγε να τους σώσει από τη φτώχια. Ακόμα και σήμερα, σε πολλά χωριά της Βολιβίας πιστεύουν πως η εικόνα του θεραπεύει αρρώστιες.
40 χρόνια μετά τον θάνατο του Τσε, το Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα ταξιδεύει στη Βολιβία, την πιο φτωχή χώρα της Λατινικής Αμερικής για να ανιχνεύσει τα τελευταία βήματα του Κομαντάντε. Θα γίνει μάρτυρας της κληρονομιάς του Τσε και των ριζικών αλλαγών που συγκλονίζουν τη σύγχρονη Βολιβία. Το ημερολόγιο της Βολιβίας μέσα από τις διηγήσεις των συντρόφων του Τσε και του ανθρώπου που τον συνέλαβε.
Όταν ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα έφτασε στη Βολιβία, το Νοέμβρη του 1966, στόχος του ήταν η δημιουργία ενός πυρήνα αντάρτικου που θα εξαπλωνόταν σε όλη τη λατινική Αμερική. Πρώτος στόχος, η επανάσταση στην γενέτειρα του Τσε, την Αργεντινή. Σύμφωνα με τη Λογιόλα Γκουζμάν, συνδέσμου του τότε με το ΚΚ στη Λα Παζ, ο Τσε πίστευε πως η Βολιβία θα ήταν η τελευταία χώρα που θα απελευθερωνόταν. Τα πρώτα προβλήματα εμφανίζονται όταν ο Τσε συγκρούεται με τον Μάριο Μόνχε, τον γραμματέα του ΚΚ Βολιβίας, που θέλει να αναλάβει εκείνος τη διοίκηση του αντάρτικου. Ο Ο Εουσέμπιο Τάπια κηρύσσει το λόγο του Τσε στην πλατεία του Ελ Αλτο, του πιο επαναστατικού προαστίου της Λα Παζ. Το αντάρτικο ξεσπάει πρόωρα, όταν ένας από τους Βολιβιανούς συντρόφους του Τσε λιποτακτεί και αποκαλύπτει στο στρατό την ύπαρξη της ομάδας. Η πρώτη μάχη θα γίνει το Μάρτη του 1967. Παρά τις πρώτες επιτυχίες, ο Τσε συνειδητοποιεί πως δεν υπάρχει δυνατότητα επιτυχούς έκβασης του αντάρτικου. Θα αποδεσμεύσει τους αντάρτες του, λέγοντας τους πως όποιος ήθελε μπορούσε να αποχωρήσει, ο ίδιος θα συνέχιζε μέχρι το τέλος. Όλοι πλην ενός, επιλέγουν να τον ακολουθήσουν σε μια πορεία θανάτου για να αποδείξουν στον κόσμο πως οι λαοί ακόμα αντιστέκονται. Ο Μπενίνιο, ένας από τους Κουβανούς συντρόφους του Τσε που τον ακολούθησαν στη Βολιβία, περιγράφει τις δραματικές εκείνες στιγμές: Εμείς ζητήσαμε από τον Τσε να ντουφεκίσει τον Κάμπα επειδή δείλιαζε. Ο Τσε μας είπε: Κάνετε λάθος. Του ζητήθηκε να πάρει μια απόφαση στη ζωή του. Την πήρε και πρέπει να τη σεβαστούμε. Ή παλεύουμε για δημοκρατία η δεν παλεύουμε”.
Στο ημερολόγιο της Βολιβίας θα προστεθούν όμως και άλλες σελίδες. Αμέτρητα στρατιωτικά πραξικοπήματα, άγριος φιλελευθερισμός και οικονομική εξαθλίωση. Από τις αρχές του 2000 η χώρα συνταράσσεται από εξεγέρσεις. Η πιο μαζική, το 2003, αφήνει πίσω τις 84 νεκρούς και αλλάζει ριζικά το πολιτικό σκηνικό της χώρας. Σαράντα χρόνια αργότερα στην εξουσία βρίσκεται ο πρώτος ιθαγενής πρόεδρος στην ιστορία της Βολιβίας και της Λατινικής Αμερικής. Το κόμμα του, το κίνημα για τον Σοσιαλισμό έχει ως έμβλημα τον Τσε Γκεβάρα.
Και μετά το δελτίο ειδήσεων, σε επανάληψη δύο παλιά επεισόδια του Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα, για την ζωή του Τσε Γκεβάρα :
«Aπό Eρνέστο Γκεβάρα σε Tσε»
Mε την έναρξη της σχολικής χρονιάς, οι μαθητές της Kούβας μελετούν καθημερινά την αντίστοιχη μέρα από το ημερολόγιο του Eρνέστο Γκεβάρα στην Bολιβία. Tο ντοκιμαντέρ του Στέλιου Kούλογλου παρουσιάζει την ζωή και τον θάνατο του όπως διδάσκεται στην δευτέρα τάξη του δημοτικού σε ένα σχολείο στην παλιά Aβάνα. Oι μικροί μαθητές διαβάζουν τα αποχαιρετιστήρια γράμματα του Tσε στα παιδιά του και τον Φιντέλ Kάστρο, συζητούν με την δασκάλα τους για τα χαρίσματα και τα διδάγματα του, απαγγέλουν ποιήματα από το αναγνωστικό αφιερωμένα στον Γκεβάρα και στο τέλος τραγουδούν: «θα γίνουμε σαν τον Tσε».
Mιλούν μεταξύ των άλλων η κόρη του Tσε, Aλέιντα Γκεβάρα, ο Oρλάντο Mπορέγκος, ο στενότερος συνεργάτης του από την εποχή της κουβανικής επανάστασης και μέχρι τον θάνατο του, ο Eνρίκε Oλτούσκι στενός φίλος και συνεργάτης του Γκεβάρα όταν ήταν υπουργός Bιομηχανίας και -σε απόσπασματα από μια παλιότερη αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη του- ο ίδιος ο Φιντέλ Kάστρο για τον Tσε.
«Kόβοντας τις γέφυρες»
Γιατί ο υπουργός Tσε Γκεβάρα και ένας από τους ισχυρότερους ανθρώπους στην Aβάνα αποφασίζει το 1965 να φύγει από την Kούβα κόβοντας όλες τις γέφυρες με τους συντρόφους του; Tο δεύτερο ντοκιμαντέρ του Στέλιου Kούλογλου, περιγράφει την διαμάχη του διάσημου επαναστάτη με τη Σοβιετική Eνωση μέχρι την αιχμαλωσία και την εκτέλεση του στο αντάρτικο της Bολιβίας. Mιλούν μεταξύ των άλλων ο περίφημος «Mπενίνο», ένας από τους 3 επιζώντες του αντάρτικου της Bολιβίας και ο Pοδόλφο Σαλτάνα, από τους ηγέτες της νεολαίας του KK Bολιβίας και επικεφαλής του παράνομου μηχανισμού του Tσε στις πόλεις. H Aλέιντα Γκεβάρα περιγράφει τον δραματικό αποχαιρετισμό με τον πατέρα της. O Φιντελ Kάστρο εξηγεί γιατί ο Tσε ήθελε να φύγει ενώ εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει η μαρτυρία του κουβανού πράκτορα της CIA Φελίξ Pοντρίγκεθ, που μίλησε με τον Tσε λίγο πριν εκτελεσθεί. Φανατικός εχθρός του Γκεβάρα όλα τα προηγούμενα χρόνια, ο Pοντρίγκεθ γοητεύεται από την προσωπικότητα και την στάση του αιχμάλωτου επαναστάτη και προσπαθεί να του σώσει την ζωή...
Δώστε και εσείς το παρών στη συζήτηση που διεξάγεται στο Forum του Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του ΡΧΣ: www.rwf.gr E-mail: info@rwf.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου