πολιτισμολογίες

Σε μια χώρα, σε μια ήπειρο, σ’ έναν κόσμο τελικά, όπου τα πάντα πουλιούνται κι αγοράζονται, ο πολιτισμός έχει αξία και λόγο ύπαρξης εφόσον έχει τιμή και κοινό. Από τη μια το κράτος (τα κράτη) με τα υπουργεία πολιτισμού και τους προϊστάμενούς τους, από την άλλη οι ιδιώτες που επενδύουν στον πολιτισμό για να πάρουν είτε χρήμα, είτε δόξα, είτε άλλοθι, είτε να κάνουν δημόσιες σχέσεις, είτε όλα αυτά μαζί. Η όλη διαδικασία μοιάζει με τους σύγχρονους φιλελεύθερους οικολόγους οι οποίοι ανακυκλώνουν το μπουκαλάκι τους, αγοράζουν οικολογικές συσκευές αλλά δεν τους καίγετε καρφί αν η χώρα τους ρυπαίνει τον πλανήτη με πυρηνικά απόβλητα, τα οποία πληρώνουν οι ίδιοι μέσω των φόρων. Έτσι και στον πολιτισμό, τον πλασάρουν σαν βιτρίνα για να περάσουν από πίσω μεγάλα κόλπα ή για να περάσουν από μπροστά δίπλα σε «μεγάλα έργα» και να πουλήσουν μούρη. Γέμισε ο κόσμος πρεσβευτές του πολιτισμού και φιλάνθρωπους... γιατί ο πολιτισμός και η φιλανθρωπία πάνε πάντα μαζί.

>

Στην Ελλάδα, το υπουργείο πολιτισμού είναι και υπουργείο αθλητισμού, δηλαδή ποδοσφαίρου. Είναι δηλαδή υπουργείο ποδοσφαιροπολιτισμού και όσο κι αν φαίνετε παράδοξο υπάρχουν και χειρότερα όπως το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Θα ήταν ωφελιμότερο και ορθότερο πιστεύω να αλλάξουν ταίρια αυτά τα δύο υπουργεία, να γίνουν δηλαδή υπουργείο Πολιτισμού και Παιδείας από τη μια και Αθλητισμού (ποδοσφαίρου) και Θρησκευμάτων από την άλλη. Ο πολιτισμός είναι παιδεία και η παιδεία πολιτισμός. Η μπάλα (ο ΠΑΟΚ, ο Άρης, ο Θρύλος κλπ) είναι θρησκεία και η θρησκεία είναι το όπιο του λαού...

>

Όμως εμείς οι έλληνες κάπου τα μπερδεύουμε πάντα τα πράγματα. Δεν είναι τυχαίο πως η ελληνική κουζίνα πέρα από την ψησταριά, αποτελείτε από σπεσιαλιτέ όπου μπερδεύουμε (ευτυχώς εκεί έντεχνα) διάφορα πράγματα τα οποία το καθένα από μόνο του θα μπορούσε να αποτελέσει ξεχωριστό φαγητό. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο μουσακάς. Μόνο που όσο και αν η κουζίνα είναι μέρος του πολιτισμού, στην Ελλάδα, ο πολιτισμός γίνετε ολοένα και περισσότερο ένας γιγαντιαίος μουσακάς που θα μας φάει αντί να τον φάμε, σαν αυτόν στην ταινία του Πάνου Κούτρα. Τρώμε πολιτισμό αντίστοιχο με το σουβλάκι σε πίτα, η καλαμάκι όπως λένε οι φίλοι μου οι κάτω από Θεσσαλία, τζατζίκι, ρετσίνα άντε και σαν ευρωπαίοι και καμιά πίτσα με κασέρι κι ελιές.... Αυτός είναι ο πολιτισμός που παράγει και καταναλώνει η Ελλάδα. Υπάρχουν βέβαια και κάτι Νταλάρες, Μαρινέλλες, Πλούταρχοι και Σία, που κάνουν κονσομασιόν κυριλέ με στυλ ποιοτικό σε τηλεοπτικά πάρτι και μεγαρο-συναυλίες. Μέσα σε όλον αυτό το βόθρο προτιμώ το παρακμιακό σκυλάδικο στο υπόγειο με τα κλαρίνα, να βλέπω την εξαθλίωση του πολιτισμού ξεβράκωτη παρά με κουστούμια στα κοσμικά μέγαρα. Καλύτερα οι υπουργοί πολιτισμού να πηδάνε απ’ τα παράθυρα παρά να κόβουν κορδέλες σε εγκαίνια. Αν το υπουργείο πολιτισμού όπως έχει και όπως δρα, είναι αυτό που μας αξίζει ας ενσωματωθεί τότε με αυτό του τουρισμού, θα μας κοστίζει λιγότερο η αξία του...

>

Όσο τον πολιτισμό θα τον διαχειρίζονται σαν μέσο ή σαν περιστασιακή ανάγκη αυτοί που κρατάνε τα ηνία τα πολιτικά ή τα οικονομικά και όσο η πλειοψηφία του κόσμου θα τον βλέπει σαν κάτι ελαφρύ ή απλά σαν διασκέδαση, άντε στην καλύτερη των περιπτώσεων σαν ψυχαγωγία, τότε η όλη διαδικασία της πολιτιστικής ανάπτυξης γίνετε απλά ένα εργοτάξιο με μίζες και μπουλντόζες κάθε τύπου και με ταμπέλα «Πολιτισμός», δίπλα οι διευκρινήσεις με τα κονδύλια της Ε.Ε. και από κάτω τιμολόγια εστιατορίου με θέα την ακρόπολη. Όσοι δουλεύουν μέσα στον πολιτισμό και αντιλαμβάνονται αυτό το καρναβάλι είτε μπαίνουν στο περιθώριο, είτε μαθαίνουν να χαμογελάνε στους ψυχαγωγούμενους και τους ψυχαγωγητές, να λένε και καμιά μαλακία για το δήθεν πόσο ωραία είναι αυτά που βλέπουν η ακούνε... Αν η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας είναι ο πολιτισμός όπως έλεγε η Μελίνα, τότε δεν πρέπει να τον μπερδεύουμε με τη βιομηχανία αυτοκινήτων και φαγητών.... απλή συνωνυμία να μείνει ο όρος «βιομηχανία» και όχι ο όρος «πολιτισμός»... > Θα μου πείτε δεν υπάρχει τίποτα πολιτιστικό που να σε συγκινεί στην Ελλάδα; Βεβαίως και υπάρχει, ευτυχώς που υπάρχουν ακόμα κάποιοι που κάνουν πολιτισμό με την καρδιά τους και όχι με τις ιδέες που τους πέρασε το άθλιο ελληνικό σχολείο, οι παπάδες, ο στρατός και το χρηματιστήριο.