κομουνιστής

Διαβάζοντας το σημερινό πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ της Ελευθεροτυπίας και μέσα από διάφορους συνειρμούς οδηγήθηκα σε μερικές σκέψεις σχετικά με τον χαρακτηρισμό (και όχι την ιδιότητα) κάποιου ως «κομουνιστή». Το ρεπορτάζ της εφημερίδας δεν μιλάει για αυτό βέβαια. Μιλάει για το πως οι επιχειρήσεις εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους στην Ελλάδα (και να ‘ταν μόνο στην Ελλάδα). Το πόσο άδικα κερδοσκοπούν εις βάρος αυτών που τις δίνουν ζωή. Τα κέρδη τους που αυξάνονται χωρίς να συμβαίνει το ίδιο με τους μισθούς. Μεταφέρω ενδεικτικά δυο αποσπάσματα: «1.500% γρηγορότερα από το ΑΕΠ σκαρφάλωναν τα υπερκέρδη πέρυσι και οι αμοιβές 2,9% + 2,9%», «...κατά μέσο όρο οι επιχειρήσεις κερδίζουν μικτά 44.000 ευρώ ανά εργαζόμενο, ενώ τους κοστίζει λιγότερο από 10.000 ευρώ».

Ολόκληρο το άρθρο εδώ: http://www.enet.gr/online/online_text/c=114,id=17137928,89056008

Διαβάζοντας το παραπάνω ρεπορτάζ, η φιγούρα το Μαρξ ξεδιπλώθηκε στο μυαλό μου. Του Μαρξ που πάντα θαύμαζα κι ακόμα θαυμάζω για τις ιδιοφυείς του αναλύσεις για την κοινωνία, το κεφάλαίο, την οικονομία. Ένοιωσα, με άλλα λόγια, σαν εξαγριωμένος κομουνιστής. Ίσως θα ‘πρεπε να το πάθουν αυτό και οι εργαζόμενοι των εφτακοσίων ευρώ, οι συμβασιούχοι, οι ενοικιαζόμενοι. Η αλήθεια είναι πως δεν έχω αυτοχαρακτηριστεί ποτέ ως κομουνιστής. Αντιθέτως με έχουν χαρακτηρίσει πολλές φορές έτσι άλλοι, συνήθως δεξιόφρονες. Αγαπώ υπερβολικά την ιδέα της ελευθερίας για να αυτοχαρακτηριστώ κομουνιστής ή οτιδήποτε άλλο. Όμως όταν χρειάζεται να καθίσω κάπου προτιμώ χίλιες φορές να ανήκω στην αριστερή πτέρυγα παρά στη δεξιά. Χίλιες και μία φορές με αυτούς που ονειρεύονται παρά με αυτούς που προσεύχονται. Από την άλλη, θα μπορούσα ασφαλώς να είμαι κομουνιστής αν ζούσα 4-5 δεκαετίες πριν ή αν οι κομουνιστές ζούσαν 4-5 δεκαετίες μετά... αλλά με τα σημερινά δεδομένα δεν έχει κανένα νόημα για μένα. Εξάλλου δεν είναι και εύκολο να είναι κανείς σήμερα πραγματικά κομουνιστής. Ο κομουνισμός μου μοιάζει με την καλογερική της πολιτικής. Όμως όπως η μέρα δίνει νόημα στη νύχτα και αντίστροφα έτσι και ο καπιταλισμός δίνει νόημα στον κομουνισμό. Όσο κι αν ανέχεται κάποιος την κεφαλαιοκρατία είτε επειδή τον βολεύει, είτε επειδή θέλει να μείνει για πάντα ανθρωπάκι, είτε από ιδεολογικό μαζοχισμό, υπάρχουν κάποια όρια. Δεν ονειρεύομαι πως κάποια στιγμή ο λαός θα ξυπνήσει και «θα ’ρθει ανάποδα ο ντουνιάς»*. Όσο περισσότερο συναναστρέφομαι με τα πλήθη τόσο καταλαβαίνω πως το ξυπνητήρι έχει σκουριάσει από καιρό. Δεν ονειρεύομαι την επανάσταση η οποία «αποδείχτηκε ένα όνειρο, μια ξοφλημένη και ευφυής δικαιολογία»**, γιατί ακόμα και να γίνει οι άνθρωποι είναι όντα νομαδικής εγκεφαλικής φύσεως και θα ψάχνουν πάντα αφέντες, τσομπάνηδες και θεούς. Κάτι που έχει αποδειχθεί πολλές φορές στην ιστορία του είδους με μικρές εξαιρέσεις μικρών ομάδων. Σε αυτό πιστεύω, στις εξαιρέσεις και στις παρέες. Στην αυθεντικότητα και την ελευθερία. Στην αναζήτηση μέσα στην αναζήτηση. Στο ταξίδι... Όχι δεν μιλάω εκ του ασφαλούς κι ας βρίσκομαι στα όριά του να χαρακτηριστώ γραφικός. Η προσωπική μου πραγματικότητα είναι το σχοινί κι εγώ ακροβάτης πάνω της. Ανά πάσα στιγμή κινδυνεύω να πέσω μέσα στο δίχτυ της πραγματικότητας των πολλών σαν επαίτης ή σαν δούλος. Διότι για δουλεία πρόκειται, αν όχι για πορνεία, το να κερδίζει κάποιος τόσα λίγα δίνοντας τόσα πολλά.

* από το ποίημα του Κώστα Βάρναλη «Η μπαλάντα του Κυρ-Μέντιου»

** από το τραγούδι του Νικόλα Άσιμου «Της επανάστασης»